Rampokan Celebes

Peter van Dongen

Celebes, eind ’46. Met harde hand herstelt het Koninkrijk der Nederlanden de orde in haar opstandige kolonie. De Indonesische nationalisten zijn niet opgewassen tegen de Europese overmacht en verdwijnen ondergronds, in de kampongs en in de jungle. Daar worden ze steeds weer opgejaagd door speciale militaire eenheden van Ambonezen en Nederlanders. Alleen de Sanro, een Boeginese priester en een van de leiders van het verzet, weet keer op keer met zijn getrouwen te ontkomen.

Dit is het landschap waarin Johan Knevel, gedeserteerd en gedreven door heimwee naar zijn baboe, terechtkomt. Tegen wil en dank staat Knevel aan de kant van de Indonesische nationalisten. Hij moet wel verraad plegen aan de Nederlandse zaak: dat is zijn enige kans om zijn baboe weer te zien en iets terug te vinden van zijn verloren Paradijs.

Rampokan Celebes is het tweede en laatste deel van een historische en psychologische roman over verlies van verleden en identiteit. De vertelling staat in het teken van het traditionele Javaanse Tijgergevecht, de Rampokan, dat aan het einde van de vastenmaand werd gehouden. Wee het land als de tijgers of panters, symbolen van het kwaad en de Nederlandse overheerser, wisten te ontsnappen. Nu zaaien ze dood en verderf in de kampongs van wat nog heel even Nederlands-Indië is.

Historisch bronnen- en beeldonderzoek kostte Van Dongen vele jaren en het onderzoek ging door tot het tekenen van de laatste pagina’s van dit laatste deel. Het was altijd zijn bedoeling het slotakkoord van de Nederlands-Indische geschiedenis zo nauwkeurig mogelijk te reconstrueren. Van Dongen gaat met veel precisie te werk en is perfectionistisch in het tekenen van zijn verhaal. Zo heeft hij voor de herdruk van Rampokan-Java nog vele details herzien; strijders die hij zonder baarden had getekend kregen een baard, omdat ze volgens de overlevering baarden moesten hebben, en een traimrail voor een bioscoop die pas een aantal jaren na de tijd waarin het verhaal speelt werd gelegd, verdween in de herziene editie.

Met Celebes voltooid Peter van Dongen een unieke roman en een uniek stripverhaal.