Marc-Uwe Kling 
“Laten we eerlijk zijn: als ik een Duitse herder had gekozen, was niemand geïnteresseerd geweest.”
In De Kangoeroekronieken wordt er op een middag aangebeld bij de Duitse schrijver Marc-Uwe Kling (1982). Daar staat hij dan, zijn nieuwe buurman: een kangoeroe. Het beest is overtuigd communist, luistert naar Nirvana en heeft gestreden in de Vietcong. Om het allemaal nog bonter te maken trekt hij bij de schrijver in.
Tekst: Gina Miroula
In april verscheen de Nederlandse vertaling bij uitgeverij De Harmonie. Ter ere hiervan trad Kling samen met Erik van Muiswinkel op in Boom Chicago.
Beiden lazen voor uit Klings werk. De dag erna geeft hij een interview in het hotel waar hij verblijft. Hij is “een beetje moe van gisteravond” en neemt plaats in een fauteuil met uitzicht over de gracht.
We moeten het toch even vragen. Waarom een kangoeroe? “Ja, dat wil iedereen altijd weten. Laten we zeggen dat de kangoeroe daadwerkelijk bestaat. Hij heeft écht bij mij aangebeld. Van de ene op de andere dag kreeg ik een nieuwe huisgenoot.” Kling slaat zijn benen over elkaar, bestelt thee en kijkt ernstig. “Laten we eerlijk zijn: als ik een Duitse herder had gekozen, was niemand geïnteresseerd geweest.”
Het nut van voorrang van rechts
De Kangoeroekronieken is een enorm succes in Duitsland. Van het boek werden een miljoen exemplaren verkocht, van het luisterboek gingen net zo veel exemplaren over de toonbank. Voor Kling bekendheid verwierf met zijn kangoeroeverhalen stond hij op de planken. In 2003 trad hij voor het eerst op met een groepje studievrienden: als kleinkunstenaar, poetryslammer en liedjesschrijver. Zijn teksten trokken de aandacht. Hij werd opgepikt door de Berlijnse radiozender Fritz. Hier kreeg hij zijn eigen podcast getiteld Nieuws van de Kangoeroe. Na De Kangoeroekronieken (2009) verschenen Het Kangoeroe Manifest (2011) en De Kangoeroe Openbaring (2014).
Het verhaal is verdeeld in tachtig kleine hoofdstukken bomvol opmerkelijke dialogen. Er komen uiteenlopende thema’s aan bod. Van het internet tot lanterfanten, Robbie Williams, schulden, zelfhulpboeken, therapie, God, en het nut van voorrang van rechts. Kling geeft een flinke dosis kritiek op onze hedendaagse politiek en maatschappij, en doet dat door de ogen van de kangoeroe. Hij behoudt daarbij altijd een grappige ondertoon. “Depressieve boeken vind ik maar zozo. Stel dat je drie jaar wijdt aan het schrijven van een depressief boek, dan moet je daarna van de opbrengt de psycholoog betalen. Nee, doe mij maar wat humor.”
Fade-outs
De fascinatie voor taal begon al vroeg. Kling: “Thuis werd veel gelezen. Ik denk dat de voorliefde daar is begonnen.” In De kangoeroekronieken worden verschillende vertelperspectieven met elkaar afgewisseld. Gemakkelijk schakelt Kling van een ik-perspectief naar een hij-perspectief. Een ander hoofdstuk is geschreven in filmscript-stijl, inclusief close-ups en fade-outs. Klings werk is opgebouwd uit meerdere lagen. “Aan de oppervlakte is mijn verhaal grappig, waardoor veel kinderen het ook leuk vinden om te lezen.” Toch gaat zijn werk dieper dan dat, zo behandelt hij ook zwaardere thema’s waaronder het communisme. “Van ouders krijg ik wel eens te horen dat kinderen in discussie willen gaan over Karl Marx en zijn manifest. Dat vind ik een eer.”
Lanterfanten
De kangoeroe heeft als personage erg uiteenlopende eigenschappen. Hij is belezen, maar tegelijkertijd kinderachtig en lui. Verbeeldt hij jouw generatie in Duitsland? “In het algemeen is mijn generatie kinderlijker dan die van mijn grootouders. Wij mogen meer en hebben toegang tot ontzettend veel informatie. Kijk naar het internet, daar ligt alles voor het oprapen. Daardoor kunnen we ook luier zijn. Zelf ben ik niet lui, maar een ontzettende workaholic. Ik kan heel goed zonder slaap.”
“Wanneer ik werk blokkeer ik het internet. Daar zijn speciale apps voor. Als ik eerst e-mails moet beantwoorden ben ik al hersendood. Meestal leid ik mezelf af met de grootste onzin: YouTube-filmpjes, de laatste uitspraken van Trump.” En als u dan eenmaal zit? “Ik schrijf tot vroeg in de middag. Als ik een goed hoofdstuk heb neergezet ben ik de rest van de dag goedgehumeurd. Ik schaaf aan een verhaal tot het moment dat het naar de drukker moet. Eenmaal bij de drukkerij rijd ik er eindeloos heen om veranderingen aan te brengen. Ik heb tot de eenentwintigste oplage van De Kangoeroekronieken delen herzien. Je kunt wel zeggen dat ik een verschrikkelijke perfectionist ben.”
God
God speelt een grote rol in uw boek. “Ik ben opgegroeid in een katholiek gezin. Religie is altijd een deel van mijn werk geweest. Als je een stap terug doet en het geloof van bovenaf bekijkt zijn het absurde rituelen die daar geuit worden. Het heeft mij nooit belast, want ons gezin was niet streng gelovig. Vandaag de dag ben ik geen fanatieke atheïst, want ik vind dat er ook positieve interpretaties van religie bestaan. Het kan ook een identiteit bieden voor mensen die dat nodig hebben. De laatste jaren ervaren we een zekere heropleving van religie, parallel aan een heropleving van het nationalisme. Mensen worden overvallen door de snelle ontwikkelingen in de wereld: toenemende globalisering, maar ook digitalisering en automatisering. De wereld waarin we nu leven is niet meer de wereld waarin we opgegroeid zijn, waardoor mensen zich weer tot het geloof keren. Natuurlijk is het beter als men zijn weg vindt tot het geloof dan tot het nationalisme, maar uiteindelijk hebben we gewoon een nieuw positief verhaal nodig. In Duitsland wordt dat op dit moment niet aangeboden door de regering. Ze zijn visieloos. Dat heeft tot gevolg dat men zijn identiteit ergens anders zoekt.”
Bi-trans-metro-seksueel
In het Duits heb ik bewust voor de neutrale benaming gekozen. Het is “das” Kangoeroe, het persoonlijk voornaamwoord is altijd “het”. Ik wilde het geslacht open laten. In de Engelse vertaling was dat een enorm probleem. Stel, je komt de buurman tegen en hij heeft zijn hond bij zich, dan kan je zijn hond onmogelijk met ‘it’ aanspreken. ‘It’ werkt beledigend. Het was dus heel moeilijk te kiezen voor een geslacht. Ik heb in het belang van de vertaler toch voor ‘it’ gekozen, juist omdat ik het geslacht heel bewust niet wilde vaststellen. Daarnaast is de kangoeroe mannelijk noch vrouwelijk, maar bi-trans-metro-seksueel. In het derde boek, De Kangoeroe Openbaring, heb ik daar een heel hoofdstuk over geschreven. Dit om in strijd te gaan met de hele hokjes problematiek.
Filmrechten
In oktober verschijnt in Duitsland zijn vierde boek, een toegift. In Nederland moeten we nog even wachten tot de vertalingen van Het Kangoeroe Manifest en De Kangoeroe Openbaring in de boekhandel te vinden zijn. De filmrechten van De Kangoeroekronieken zijn inmiddels verkocht, de opnames beginnen eind deze zomer. De film wordt geregisseerd door Dani Levy, Kling schrijft zelf het scenario. Ben je geïnteresseerd geraakt? Hop uit je buidel en koop zijn boek.
ISBN 9789463360371 | € 17,50
